Onze visie voor u uitgeschreven

Doelstelling volgens onze statuten:

Het Werk der Daklozen vzw heeft tot doel bij te dragen aan de emancipatie en maatschappelijke integratie van thuislozen en mensen in armoede door:

  • Laagdrempelige ontmoetingsplaatsen en opvang te organiseren;
  • Andere organisaties die werken voor thuislozen en mensen in armoede te ondersteunen door gebouwen, gelden of goederen ter beschikking te stellen van deze organisaties;
  • De bevolking te sensibiliseren en mobiliseren m.b.t. het thema armoede en thuisloosheid via publicaties en andere initiatieven.

Zowel de christelijke levensbeschouwing, die aan de grondslag ligt van de vereniging, als de andere levensbeschouwingen vinden hun plaats in de werking van de vereniging en zijn een meerwaarde in het realiseren van de organisatiedoelstellingen.

We vertalen dit momenteel in de volgende operationele doelstellingen

Fondsenwerving
Ondersteuning van thuislozenwerkingen
Patrimonium onderhouden
Sensibilisering

We realiseren dit via:

  • Vrijwilligerswerk (vnl. in De Steenhouwer,…)
  • Publicaties (Aan de Rand, boek,…)
  • Benefietacties (mosselfeest, BBQ De Plataan,…)
  • Investeringen (bestelwagen, bakkersoven,…)
  • Onderhoud en verbouwingen (Volkscantina, doorstroomwoningen De Moerbei, bakkerij,…)

Een veranderende context

We beschreven in ons boek Lescrauwaet, D. & Cools, B. (red.) (2014) Een thuis voor meer dan één dag: mythes, feiten en verhalen over thuisloosheid.Lannoo Campus. Leuven.

  • Er zijn nieuwe groepen van thuislozen die zich aandienen (vluchtelingen, jongeren, vrouwen, psychiatrische patiënten,…)
  • Er is een nieuwe internationaal gedragen en wetenschappelijk onderbouwde visie op thuislozenzorg = housing first
  • In het verlengde daarvan kiest ook het CAW Antwerpen voor een meer (ambulante) woongerichte aanpak

Het overheidsbeleid evolueert:

  • Vlaams Globaal plan dak en thuisloosheid 2017-2019: kiest ook voor woongerichte aanpak (housing first)
  • Het recente Antwerpse beleid zorgde bv. voor een uitbreiding met ongeveer 100 woonplaatsen voor thuislozen met zeer zware psychiatrische of verslavingsproblemen die vanuit KADANS worden aangestuurd en project Van Schoonhoven start in 2018.

Implicatie

Gebouwen: er is minder behoefte aan grootschalige collectieve residentiële voorzieningen voor tijdelijke noodopvang en meer nood aan kleinschalige wooneenheden met definitieve en permanente woonst als eerste doel (housing first).

  • Daartoe moet er een voldoende groot aanbod van woningen (onmiddellijk) beschikbaar zijn. De ambulante begeleiding van deze mensen met een woonst is meer effectief en minder intensief, dan het begeleiden van diezelfde mensen wanneer ze naast al hun problemen bovendien geen woonst hebben.
  • Toch blijft er een groep mensen met meervoudig en complexe problemen waarvoor housing first te hoog gegrepen is. Zij zijn niet in staat om onafhankelijk te wonen en  hebben bijkomende praktische, psychosociale (soms  ook psychiatrische) zorg nodig.

Personeelsmiddelen: Voor beide groepen (mensen die alleen kunnen wonen én zij die extra zorg nodig hebben), blijft het niet te onderschatten probleem van vereenzaming bestaan.

  • Dit kan niet alleen worden verholpen met individueel maatschappelijk werk, maar eerder met sociale initiatieven zoals wijkwerking, inloop en ontmoetingscentra of buddywerking waarin vrijwilligerseen belangrijke bijdrage kunnen leveren.
  • Terwijl de mensen met een eigen woonst met begeleiding aan huis kunnen worden ondersteund, vergt de begeleiding van mensen die zorg nodig hebben tevens de ondersteuning van externe expertise bv. psychiatrische thuiszorg.

Met het WDD ontwikkelen we ten minste de volgende werven:

1. Blindestraat 6: CAW werking De Plataan

Hier willen we vier functies realiseren:

  • Woonzorg: voor thuislozen die nog niet onafhankelijk kunnen wonen
  • Ontmoeting: in de kantine
  • Arbeidszorg: in de keuken en de bakkerij (o.a. artikel 60)
  • Kantoorruimte voor begeleiders die werken met thuislozen

Ad 1. We kiezen prioritair voor de zwakste groep van thuislozen. Dit veronderstelt een woonvorm die zich situeert tussen de huidige klassieke (in principe tijdelijke) residentiële opvang en de (idealiter) permanente woonvorm van Housing First.

Praktisch: concretisering van de verbouwingsplannen: inhoud, budget en timing worden uitgewerkt

2. Provinciestraat: CAW werking De Steenhouwer

Een ontmoetingsplek voor thuislozen (zie afzonderlijke nota)

Praktisch: noodzaak van min. gesubsidieerd 2 VTE om werking te continueren

3. Het creëren van bijkomende woongelegenheden

Door het verwerven, onderhouden en verhuren van aangepaste woningen i.s.m. sociale woningbouw en sociaal verhuurkantoor.

Praktisch: nieuwe woningen beheren in samenwerking met andere partners

4. Fondsen- en vrijwilligerswerving

Ons kwartaaltijdschrift Aan De Rand verder zetten en liefst uitbreiden met een interactieve website en sociale media en andere wervende initiatieven.

Actieplan 2020- 2025: Multifunctioneel Centrum DE PLATAAN

“een multifunctioneel centrum voor thuislozen”

 

We focussen prioritair op drie functies:

1. Inloopcentrum “De Steenhouwer”

Met inzet van vrijwilligers én voldoende professionele hulpverleners voor dagopvang van 50 tot 75 thuislozen met:

Onthaal: ontmoetingsruimte en rustruimte (gelijkvloers Blok A)
Begeleiding: professioneel, maatschappelijk én psycho-sociaal (verdieping Blok A)
Vorming: via laagdrempelige activiteiten (gelijkvloers Blok C)
Keuken: professioneel ingericht: capaciteit tot 150 maaltijden (gelijkvloers Blok B)

Vrijwilligers bereiden de maaltijden voor in de voormiddag zodat deze tegen de middag worden aangeboden aan de deelnemers van het inloopcentrum.

Het inloopcentrum is toegankelijk alle dagen van 12 u tot 17 u en tevens in de weekends. De deelnemers kunnen in de voormiddag elders terecht voor sanitaire en zorgfuncties.

Het is niet de bedoeling de keuken te laten functioneren via activering met artikel 60ers. Ervaring leert dat het mengen van activering en vrijwilligerswerk onwerkbaar is.

→ Te realiseren op het gelijkvloers van Blok A, B, C en binnenplein + verdieping Blok A.

2. Arbeidszorgcentrum ”Nieuwe naam?”

Bakkerij: bestaande werking met arbeidszorg continueren en zo mogelijk naar de straat open trekken met een winkelruimte (sociale bakker)

→ te realiseren in de specifiek hiervoor ingerichte ruimten in de hoek tussen Blok B-C (voor de winkel gelijkvloers aan de straatkant in Blok A).

Kledingwinkel: de bestaande kledingwinkel uit de Provinciestraat 126 draait nu op vrijwilligers, maar kan ook samen met mensen van arbeidszorg worden gerund. De noodzakelijke oppervlakte is beperkt (30m² winkel en 30m² stockage)

→ te realiseren bij voorkeur in de kelderruimte van Blok B die hiertoe ingericht en toegankelijk moet worden gemaakt, zo niet op een verdieping van Blok A (mits toevoegen van een lift).

3. Doorstroomwoningen “De Moerbei”

Uitbreiding van het huidige aanbod voor 3 à 4 personen in Blok C, naar +/- 30 à 40 in Blokken A en B.

In het boek Lescrauwaet, D. & Cools, B. (red.) (2014) Een thuis voor meer dan een dag. Lannoo Campus. Tielt. signaleerden we al de toenemende problematiek van thuisloosheid, vooral bij jongeren en jongvolwassenen (o.a. na verblijf in bijzondere jeugdzorg). Deze evolutie wordt door “Mind the gap” bevestigd.

We willen geen Housing First woningen, omdat daarmee het aanbod te snel dichtslibt. We kiezen voor doorstroomwoningen met jongeren en jongvolwassenen als prioritaire doelgroep (niet exclusief: ook volwassenen kunnen; maar combinatie van gezinnen en inloopcentrum is niet werkbaar) om na 1 à 2 jaar door te stromen naar een definitieve woonst.

Dit impliceert geen volledig ingerichte individuele studio’s, maar een mix van wooneenheden met gemeenschappelijke ruimten. Belangrijk is de afzonderlijke toegang aan de straatkant!

→ Te realiseren op de verdiepingen van Blok B en C.

Optionele functie:

Indien er voldoende ruimte is kan er gekozen worden voor vergader- en bureelruimte voor begeleidingsdiensten die betrekking hebben op de doelgroep als uitvalsbasis voor mobiele begeleidingsteams. De aanwezigheid van deze begeleiders introduceert immers een stabiliserende sfeer in het huis en is een informele vorm van sociale controle.

→ Desgevallend te realiseren op de 1 of maximum 2 verdiepingen van Blok A.

Preferentiële partners:

CAW Antwerpen: huidige huurder van de site.
Stad Antwerpen: kabinet voor sociale zaken, armoedebestrijding, samenlevingsopbouw
Mind the gap: o.a. partners uit de bijzondere jeugdzorg en de geestelijke gezondheidszorg
Netwerk Coöperatief Wonen

 

Voorstudie, financiering en timing. We onderscheiden twee luiken, gefaseerd uit te voeren:

Inloopcentrum, arbeidszorgcentrum en optioneel de begeleidingsdiensten:

  1. Deze rennovatie is niet ingrijpend en op korte termijn (1,5 jaar) te realiseren.
  2. We vragen via het CAW aan Stefaan Van Loon (diensthoofd infrastructuur) en Inge Sleutel (architect) om een technisch plan met budgettaire raming tegen juni 2020.
  3. Binnen de maand starten we een gemengde werkgroep met CAW, stad Antwerpen, Mind the gap en WDD (Jacques Serrure, Isabelle Guetens, Wim Taels en Bob Cools)
  4. Realisatie van de rennovatie en ingebruikname tegen einde 2021. Tegen dan moet De Steenhouwer de huidige locatie verlaten.

Woonfunctie:

  1. Dit vergt een zeer ingrijpende rennovatie, op middellange termijn (+/ 5 j) te realiseren.
  2. We vragen het Netwerk Coöperatief Wonen zo spoedig mogelijk een haalbaarheids-studie, technisch plan met budgettaire raming en financieringsplan uit te werken.
  3. Binnen de maand starten we een gemengde werkgroep met het NCW, partners van Mind the gap en WDD (Etienne Boonet, Carlo Geerts en Bob Cools) voor deze voorstudie.
  4. Timing: einde 2022: huidige opvangcapaciteit is afgebouwd en verbouwing kan starten. Vermoedelijk einde verbouwing 2024 en ingebruikname.